Heersend verkeersbeeld en stikstofonderzoek

Bij stikstofonderzoeken speelt verkeer vaak een grotere rol dan gedacht. Dankzij een recente uitspraak van de Raad van State is er nu meer duidelijkheid over wanneer verkeer onderdeel wordt van het bestaande verkeersbeeld. Dat heeft gevolgen voor hoe wij bij Walraven Advies stikstofonderzoeken uitvoeren en welke gegevens we daarvoor nodig hebben.

Heersend verkeersbeeld en stikstofonderzoek: wat betekent het 5%-criterium?

Bij Walraven Advies merken we dat verkeer een grote rol speelt bij stikstofonderzoeken. Verkeer dat bij een plan of project wordt gecreëerd veroorzaakt invloed op de stikstofdepositie in de omgeving. Er komt een moment waarop dit extra verkeer opgaat in het heersende verkeersbeeld. Vanaf dat moment hoeft u het verkeer niet meer apart mee te nemen in de berekeningen.

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 10 september 2025 meer duidelijkheid gegeven. Zij stelt dat een afkappercentage van 5% in het algemeen een goede grens is om te bepalen wanneer verkeer opgaat in het bestaande verkeersbeeld. Deze uitspraak geeft ons én onze opdrachtgevers meer houvast bij het uitvoeren van stikstofonderzoeken.

Wat bedoelen we met het heersende verkeersbeeld?

Het heersende verkeersbeeld is het bestaande verkeerspatroon op een weg. Daarbij kijken we naar het aantal voertuigen, hun rijgedrag en de gemiddelde snelheid.

Wanneer verkeer dat een nieuwe ontwikkeling veroorzaakt zich niet meer onderscheidt van het overige verkeer, dan maakt het deel uit van dat verkeersbeeld.

Volgens de richtlijnen, zoals de Instructie gegevensinvoer voor AERIUS Calculator, nemen we verkeer mee in de berekeningen totdat het is “verdund” tot enkele procenten van het bestaande verkeer. De uitspraak van september 2025 bevestigt dat 5% daarbij een goed uitgangspunt is. In veel gevallen kunnen we stoppen met rekenen zodra het extra verkeer kleiner is dan 5% van het bestaande verkeersaanbod.

Wanneer het 5%-criterium niet voldoende is

Het 5%-criterium is niet altijd toepasbaar. Bij grote projecten, zoals nieuwe woonwijken of bedrijventerreinen, verandert het verkeersnetwerk vaak op meerdere plekken. In zulke gevallen moeten we ook die bredere effecten meenemen in het stikstofonderzoek.

Wij beoordelen bij elk project of het 5%-criterium toepasbaar is of dat een uitgebreidere analyse nodig is. Zo zorgen we dat geen belangrijke verkeersbewegingen buiten beeld blijven.

Verkeersgegevens: de basis van een goed stikstofonderzoek

Een stikstofonderzoek staat of valt met betrouwbare verkeersgegevens. Zonder een goed beeld van de verkeersintensiteit kunt u geen nauwkeurige berekening maken van de stikstofdepositie.

Daarom kijken we bij elk project naar:

• bestaande verkeersonderzoeken voor het gebied
• de mogelijkheid om algemene verkeersgegevens te gebruiken, bijvoorbeeld uit verkeersmodellen
• de noodzaak om actuele verkeerscijfers op te vragen bij het bevoegde gezag, zoals gemeente of provincie

Door deze gegevens vroeg te verzamelen, kunnen we het onderzoek zorgvuldig en efficiënt uitvoeren. Dat voorkomt vertraging en biedt een betrouwbare basis voor de verdere planvorming.

Wat betekent dit voor uw project?

De uitspraak van de Raad van State brengt meer duidelijkheid voor initiatiefnemers. In veel gevallen kunnen we uitgaan van een afkappercentage van 5% bij het bepalen of verkeer onderdeel is van het heersende verkeersbeeld. Dat maakt stikstofberekeningen overzichtelijker en voorspelbaarder.

Toch is elke situatie anders. Netwerkeffecten en verkeersgegevens kunnen de aanpak beïnvloeden. Bij Walraven Advies zorgen we dat deze factoren vanaf het begin goed worden meegenomen. Zo weet u zeker dat uw project voldoet aan de nieuwste eisen en jurisprudentie.

Walraven Advies helpt u verder

Bij Walraven Advies begeleiden we projecten van begin tot eind met deskundig stikstofonderzoek. We kijken naar verkeersstromen, beoordelen of het 5%-criterium toepasbaar is en zorgen voor een onderbouwde berekening van de stikstofdepositie.

Wilt u weten wat deze uitspraak betekent voor uw project of heeft u ondersteuning nodig bij uw stikstofonderzoek?

Neem contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek.